Kho tiền là khu vực quan trọng nhất của ngân hàng hay các tổ chức tín dụng. Bố trí phương án bảo vệ kho tiền là một trong những quy định bắt buộc của pháp luật Việt Nam hiện hành đối với các doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực tài chính.
1. Vì sao nên triển khai phương án bảo vệ kho tiền
Từ thói quen mua sắm của dùng tiền mặt của người Việt, lượng tiền giao dịch tại các ngân hàng và tổ chức tín dụng có thể lên đến hàng chục hay thậm chí hàng trăm tỷ đồng trong một ngày.
Kho tiền được xem là đầu não của các doanh nghiệp tài chính và giữ vai trò quyết định đối với quá trình vận hành của doanh nghiệp đó. Vì vậy, triển khai phương án bảo vệ kho tiền hiệu quả là điều kiện quan trọng để:
- Duy trì trạng thái an toàn cho kho tiền nói riêng và các doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực tài chính nói chung.
- Tạo điều kiện để hoạt động kinh doanh của ngân hàng và các tổ chức tín dụng được diễn ra thuận lợi.
- Kiểm soát được dòng tiền lưu thông tại kho tiền; ngăn chặn tuyệt đối các hành vi xâm nhập bất hợp pháp và tẩu tán tài sản tại kho tiền. Từ đó, giải quyết triệt để nguy cơ thất thoát tài sản cho ngân hàng và các tổ chức tín dụng.
- Phát hiện và giải quyết nhanh chóng các sự cố phát sinh ngoài ý muốn tại kho tiền, giảm thiểu rủi ro thiệt hại cho doanh nghiệp.
- Bảo đảm việc chấp hành nội quy của nhân viên tại kho tiền, góp phần xây dựng khuôn mẫu làm việc tại ngân hàng và các tổ chức tín dụng
2. Chi tiết phương án bảo vệ kho tiền an toàn
2.1. Đánh giá tình hình thực tế
Đánh giá tình hình thực tế luôn là viên gạch đầu tiên được đặt xuống trong quá trình xây dựng phương án bảo vệ kho tiền. Bạn phải nắm rõ được ưu và nhược điểm của kho tiền thì mới có thể tạo lập được phương án bảo vệ tối ưu nhất dành cho nó.
Đánh giá tình hình thực tế của kho tiền phải được tiến hành một cách chỉn chu, tỉ mỉ và phải làm rõ được các vấn đề:
- Thứ nhất, cần xác định được vị trí tọa lạc của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng đang sở hữu kho tiền. Bởi lẽ, kho tiền được đặt trong khuôn viên của các chủ thể này. Những ưu, nhược điểm về địa lý và trị an của địa phương nơi chủ thể đang hoạt động cũng chính là những thách thức mà kho tiền phải đối mặt.
- Thứ hai, cần đo lường chính xác diện tích của kho tiền ngân hàng. Đây là yếu tố giữ vai trò quyết định đối với số lượng bảo vệ được bố trí sau này.
- Thứ ba, cần kiểm tra hiện trạng của cơ sở vật chất tại kho tiền: từ hệ thống bảo vệ như cổng, cửa, ổ khóa… đến các trang thiết bị chữa cháy, cứu hỏa để có phương án sửa chữa hoặc bổ sung kịp thời.
- Thứ tư, cần nắm rõ số lượng nhân viên và thời gian hoạt động của kho tiền.
- Cuối cùng và cũng quan trọng không kém đó chính là báo cáo trung bình về mật độ lưu thông trong ngày của dòng tiền.
2.2. Triển khai chi tiết phương án bảo vệ kho tiền
Tiến trình xây dựng phương án bảo vệ
Sau khi hoàn thành đánh giá tình hình thực tế, bắt đầu lập phương án bảo vệ kho tiền dựa trên các thông tin đã thu thập được. Trong quá trình xây dựng phương án bảo vệ, cần tập trung vào giai đoạn lên sơ đồ bố trí lực lượng bảo vệ vì đây là công tác quan trọng nhất quyết định sự thành công của phương án bảo vệ.
Hơn nữa, cần có những ghi chú rõ ràng về yêu cầu và nhiệm vụ đối với từng vị trí bảo vệ cụ thể để phương án mang lại được hiệu quả triển khai cao nhất.
Bên cạnh đó, cần trao đổi và lắng nghe ý kiến của khách hàng trong suốt thời gian tạo lập phương án bảo vệ kho tiền để có những chỉnh lý phù hợp với định hướng phát triển của họ.
Bố trí lực lượng bảo vệ
- Về số lượng bảo vệ: Số lượng bảo vệ sẽ được điều động dựa trên diện tích hoạt động của kho tiền. Diện tích càng lớn thì số lượng bảo vệ càng nhiều và ngược lại.
- Về phân bố vị trí bảo vệ: Tùy vào sơ đồ thiết kế của kho tiền, sẽ có sự điều chỉnh và phân bố lực lượng bảo vệ khác nhau. Việc kho tiền được đặt ở khu vực nào trong khuôn viên của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sơ đồ bố trí vì nó quyết định khả năng liên lạc và phối hợp của bảo vệ kho tiền với các vị trí khác.
- Về thời gian làm việc: Kho tiền bắt buộc phải được bảo vệ nghiêm ngặt 24/24 nên lực lượng bảo vệ cần thay phiên nhau làm việc theo các ca trong ngày. Lưu ý thiết lập thời gian giao ca thích hợp để không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng và các tổ chức tín dụng.
2.3. Nhiệm vụ của nhân viên bảo vệ
Khi thực hiện phương án bảo vệ kho tiền, nhân viên bảo vệ sẽ làm những nhiệm vụ sau:
- Duy trì an ninh trật tự, an toàn tài sản tại kho tiền.
- Thực hiện đóng mở kho tiền theo lệnh của người có thẩm quyền, đảm bảo chỉ những cá nhân có phận sự mới được ra vào kho tiền.
- Tuần tra liên tục khu vực lân cận kho tiền, nhất là những khu vực khuất tầm nhìn mà camera không thể giám sát để nhanh chóng phát hiện kẻ gian hoặc sự cố phát sinh.
- Kiểm tra định kỳ cơ sở vật chất tại kho tiền, nhất là các thiết bị phòng cháy chữa cháy. Nếu phát hiện tình trạng hư hỏng, cần báo cáo ngay với Ban quản lý để kịp thời sửa chữa hoặc thay thế.
- Thực hiện sơ tán tài sản tại kho tiền đến khu vực an toàn khi gặp sự cố cháy nổ.
- Bảo quản kỹ hệ thống khóa bảo vệ của kho tiền.
- Giữ vững liên lạc với các vị trí bảo vệ khác để phối hợp giải quyết sự cố.
- Ghi chép các phương án bảo vệ, lập biên bản và thực hiện báo cáo định kỳ với cấp trên.
2.4. Phương án xử lý các tình huống phát sinh
Kho tiền là khu vực đầu não, những thiệt hại tại kho tiền sẽ gây ra những tổn thất nghiêm trọng đối với ngân hàng và các tổ chức tín dụng. Do đó, dự trù phương án xử lý cho các tình huống phát sinh là điều hoàn toàn cần thiết để giảm thiểu tối đa rủi ro cho kho tiền cũng như doanh nghiệp tài chính.
Phương án Xử lý tình huống cháy nổ
Cháy nổ có thể được xem là sự cố nghiêm trọng nhất có thể xảy ra tại kho tiền. Một khi không được xử lý kịp thời, cháy nổ có thể thiêu rụi toàn bộ tài sản hiện có của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng. Vì vậy, khi xảy ra cháy nổ cần nhanh chóng:
- Cắt nguồn điện tại kho tiền, hoặc để an toàn hơn có thể cắt nguồn điện của toàn bộ doanh nghiệp.
- Tiến hành sơ tán tài sản ra khỏi kho tiền, đảm bảo tài sản được di dời đến vị trí an toàn và cách xa đám cháy.
- Nếu có nhân viên đang hoạt động tại kho tiền ngân hàng thì phải hướng dẫn họ thoát hiểm ra khỏi khu vực này.
- Yêu cầu hỗ trợ từ cơ quan chữa cháy chuyên nghiệp thông qua đường dây nóng 114.
- Đảm bảo các chốt lưu thông luôn mở để xe cứu hỏa thuận lợi ra vào tiếp nước dập lửa.
- Thực hiện công tác bảo vệ hiện trường và phối hợp điều tra với cơ quan nghiệp vụ.
Xử lý tình huống kẻ gian đột nhập cướp kho tiền
Mặc dù là khu vực được bố trí lực lượng bảo vệ nghiêm ngặt nhưng kho tiền ngân hàng vẫn luôn nằm trong tầm ngắm của các đối tượng ma mãnh, luôn vạch sẵn kế hoạch cướp bóc kỹ càng.
Vì vậy, lực lượng bảo vệ kho tiền cần cảnh giác cao độ và luôn trong tư thế sẵn sàng để ngăn chặn không cho hành vi của những đối tượng này được diễn ra trót lọt. Khi xảy ra tình huống kẻ gian đột nhập cướp kho tiền, cần lập tức thực hiện các phương án:
- Phối hợp với các vị trí bảo vệ khác để trấn áp đối tượng.
- Sử dụng nghiệp vụ chuyên môn để khống chế, tịch thu vũ khí nếu đối tượng có trang bị.
- Liên lạc với công an địa phương để thực hiện áp giải đối tượng về cơ quan có thẩm quyền.
- Tích cực tham gia, phục vụ công tác điều tra.
3. Yêu cầu nghiệp vụ khi thực thi phương án bảo vệ kho tiền
Yêu cầu về nhân viên bảo vệ:
- Lý lịch rõ ràng, đạo đức tốt và chưa từng có tiền án tiền sự.
- Sức khỏe tốt, hoạt động được lâu dài với vai trò bảo vệ.
- Đã tham gia khóa đào tạo nghiệp vụ bảo vệ chuyên nghiệp và được cấp chứng chỉ hành nghề.
- Am hiểu nhất định về pháp luật.
- Tuân thủ theo phương án bảo vệ kho tiền mà cấp trên đề ra.
- Có tinh thần trách nhiệm cao và luôn cầu tiến trong công việc.
- Có khả năng ứng phó tốt với các tình huống: cháy nổ, kẻ gian đột nhập cướp kho tiền…
Yêu cầu về công ty bảo vệ kho tiền:
- Đã được cấp giấy phép kinh doanh trong lĩnh vực bảo vệ từ cơ quan có thẩm quyền.
- Đã xây dựng các chương trình đào tạo nghiệp vụ chuyên môn cho lực lượng bảo vệ.
- Luôn có các phương án bảo vệ kho tiền phù hợp.
- Có cơ sở vật chất tốt để phục vụ công tác tác nghiệp của lực lượng bảo vệ.
- Tổ chức diễn tập định kỳ các tình huống phát sinh: cháy nổ, kẻ gian đột nhập cướp kho tiền… để đảm bảo khả năng ứng phó của lực lượng bảo vệ.
